Folik Asit ve Kansızlık

Folik asit yetersizliği anormal DNA sentezine, DNA tamir bozukluğuna neden olur. Bu  yüzden eksikliğinde kan hücreleri olumsuz etkilenir. Günlük ortalama ihtiyaç 200-400  mikrogram olup hamilelikte, hemodiyaliz hastalarında ve bazı cilt hastalıklarında günlük ihtiyaç daha da artar. Vücutta folik asit depoları az olduğundan diyetle yetersiz  alındığında aylar hatta haftalar içinde folik asit eksikliği görülebilir.

Folik asit ince barsakdan emilir.Tanı için kanda folik düzeyinin ölçülmesi yeterlidir. Karaciğer folik asit için iyi bir kaynak olup et, yeşil yapraklı sebzeler, kuru baklagiller, portakal, portakal suyu, fındık, fıstık ve tohumlar folik asitten zengin diğer kaynaklardır. Yiyeceklerle alınan folik asitin karaciğerde folinik asit haline dönüştürülmesi gerekir. Gebelikte, folik asit eksikliğine bağlı olarak yeni doğanda bazı sinir sistemi hastalıkları  görülebilir.

Emzirme döneminde ve sigara kullanımında da folik asit eksikliği gelişebileceğinden bu kişilere folik asitten zengin diyet veya folik asit tedavisi verilmelidir. Ayrıca alkol bağımlılarında ve  bazı bağırsak hastalıklarında da folik asit eksikliği sıklıkla görülür. Doğum kontrol  ilaçlarının kullanımı sırasında ve sara (epilepsi)  tedavisinde kullanılan bazı ilaçlara bağlı olarak da folik asit eksikliği gelişebilir.

Folik asit eksikliğinin nedenleri nelerdir?

1-Beslenme bozuklığu ( bakımsız yaşlılarda, yeterli beslenemeyenlerde, damar yoluyla uzun süreli beslenenlerde)
2- İnce bağırsak hastalıklarına bağlı olarak folik asitin emilemediği durumlar(Çölyak hastalığı, tropikal spru, Crohn hastalığı)
3-Aşırı tüketim
    a- hamilelik, süt verme
  b-bazı anemiler, kanserler, cilt hastalıklarının seyrinde  ve bazı ilaçlar ile alkol kullanımı.

Tedavide ne kullanılır?

Folik asit eksikliğine bağlı anemilerde folik asit tabletleri kullanılır.

Folik asit preparatları başka hangi durumlarda kullanılır?

Folik asit  kullanımı ile bazı hastalıkların görülme riski azalmaktadır. Örneğin folik asitin B12 vitamini ile beraber kullanımı kalp damarı (myokard infarktüsü)  ve periferik damar hastalığını (özellikle bacak damarlarında  oluşan tıkanmalar) önlemektedir. Ayrıca folik asit kullanımı ile yaşlı bayanlarda kalın bağırsak kanseri daha az oranda  görülmektedir.
Vitamin ilaçları kullanılırken bazı noktalara dikkat etmek gerekir. Son yıllarda normal kişiler arasında  çeşitli nedenlere bağlı olarak vitamin preparatları kullanımı artmaktadır. Özellikle yaşlı ve düzenli beslenemeyen kişilerin bazılarında hem folik asit hem de B12 vitamini eksikliği gelişebilir. Bu durumda kullanılan multivitamin tabletleri ile folik asit eksikliği giderilirken, B12 vitamin eksikliği maskelenir. Bu durumda  B12 eksikliğine bağlı şikayetlerde artma görülür.