Anemi (Kansızlık)

Kansızlık (anemi), kan sayımında hemoglobin (Hb) değerinin  erkeklerde 13 g/dl, kadınlarda ise 12 g/dl altında olmasıdır. Demir metabolizması ve anemiyi anlayabilmek için kırmızı kan hücrelerini (eritrosit)  tanımak gerekir. Eritrositler oksijenin taşınmasını sağlayan hücrelerdir. Kemik iliğinde yapılır ve ortalama 120 gün kadar yaşarlar. Eritrositin içini  hemoglobin adlı protein doldurur, hemoglobinin yapısında ise demir bulunur. Hemoglobin demir yardımıyla  oksijeni akciğerlerden   alarak dokulara taşınmasını sağlar. Hemoglobinin yapısında bulunan demir,  kas dokusunda ve çeşitli enzimlerin yapısında da bulunur. Vücudumuz için çok önemli olan demir oksijenin taşınması, hücre büyüme ve çoğalması gibi birçok olayda  rol oynar. Demir onikiparmak barsağından emilir, fazlası vücutta ileride kullanılmak üzere depo edilir ancak aşırı birikmesi hücrelerin tahrip olmasına neden olduğundan zararlıdır.

Anemi  tanısı için kan sayımı yapılmalıdır. Periferik yayma, retikulosit bakılması da sıklıkla gerekir.

Her hastada anemi nedeni aynı mıdır?

Anemi  birçok nedene bağlı olarak gelişir, her hastada kansızlığın nedeni aynı değildir. Anemi bir hastalık değildir, çoğu zaman altta yatan hastalığın bir bulgusu olarak karşımıza çıkar.

Anemi nedenleri nelerdir?

Çok çeşitli nedenlere bağlı olarak anemi gelişebildiğinden, nedeni bulmak için çeşitli sınıflamalar kullanılır. Eritrosit hacmine göre anemileri 3 gruba ayırarak inceleyebiliriz.
1-Düşük eritrosit hacimli anemiler: Demir eksikliği anemisi, Akdeniz anemisi ile romatizma- kanser seyrinde gelişen kansızlıklar bu tiptedir.
2-Normal eritrosit hacimli anemiler: Retikulosit sayısına göre bu tip anemiler 2’ye ayrılır. Retikulosit sayısı artmış ise hemolitik anemiler (doğumsal eritrosit zarı bozuklukları, eritrositin yapısında bulunan enzim ve hemoglobin bozuklukları ) araştırılır. Retikulosit sayısı normal veya azalmış  ise başlangıç döneminde demir eksikliği anemisi, böbrek, bazı endokrin hastalıklar ve kemik iliğinden kaynaklanan (MDS, lösemi, multipl myelom ) hastalıklar araştırılır
3- Eritrosit hacminin arttığı anemiler: Folik asit , B12 vitamin eksikliği bu gruba girer. Ayrıca retikulosit artmış ise yukarıda bahsedilen hemolitik anemiler de araştırılır.